ตำบลชะอม ตั้งอยู่ในอำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี มีประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่ยาวนาน รวมถึงการเชื่อมโยงกับภูมิประเทศที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่หลากหลาย พื้นที่ของตำบลชะอมประกอบไปด้วยป่าไม้ ภูเขา และลำธารซึ่งทำให้ที่นี่เป็นพื้นที่ที่ได้รับความสนใจทั้งในด้านเกษตรกรรมและการท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ
ประวัติความเป็นมา
ตำบลชะอมมีชื่อเรียกที่สืบทอดมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเชื่อกันว่าชื่อ “ชะอม” มาจากพืชท้องถิ่นที่เรียกว่า ชะอม ซึ่งเป็นพืชไม้พุ่มขนาดเล็กที่พบมากในพื้นที่ มีใบและยอดที่สามารถนำมาใช้ในการปรุงอาหารพื้นบ้าน เช่น แกงส้มชะอม ไข่ทอดชะอม หรือทานคู่กับน้ำพริก ที่นี่ยังคงมีการปลูกชะอมกันอย่างแพร่หลาย สะท้อนให้เห็นถึงความผูกพันกับธรรมชาติและวิถีชีวิตที่เรียบง่ายของชาวบ้านในพื้นที่
ในอดีต ตำบลชะอมเคยเป็นส่วนหนึ่งของเส้นทางการค้าสำคัญในเขตภาคกลาง การเกษตรเป็นอาชีพหลักของคนในชุมชน มีการปลูกพืชผักและผลไม้หลากหลายชนิด โดยเฉพาะพืชเศรษฐกิจ เช่น มะม่วง ข้าวโพด และอ้อย ที่เติบโตได้ดีในภูมิประเทศที่เป็นภูเขาและลุ่มน้ำ นอกจากนี้ ยังมีป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์ ทำให้ที่นี่มีการล่าสัตว์และเก็บหาของป่าเป็นอาชีพเสริม ซึ่งเป็นวิถีชีวิตที่คงอยู่มาตั้งแต่อดีต
ภูมิประเทศและธรรมชาติ
ตำบลชะอมตั้งอยู่ท่ามกลางพื้นที่ที่มีภูมิทัศน์ทางธรรมชาติที่งดงาม ล้อมรอบด้วยภูเขาสูงและป่าที่เขียวชอุ่ม หนึ่งในแหล่งท่องเที่ยวที่โดดเด่นคือ น้ำตกโกรกอีดก ซึ่งเป็นน้ำตกที่มีความสูงและสวยงามมาก น้ำตกแห่งนี้ตั้งอยู่ท่ามกลางป่าที่อุดมสมบูรณ์ มีน้ำไหลแรงในช่วงฤดูฝน สายน้ำที่ไหลลงมาจากผาสูงสร้างบรรยากาศที่เย็นสบายและเหมาะสำหรับการพักผ่อน ชื่อน้ำตกโกรกอีดกเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่นักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบการผจญภัยและการเดินป่า เส้นทางเดินเท้าไปสู่น้ำตกเต็มไปด้วยต้นไม้ใหญ่และนกพันธุ์หายาก ทำให้เป็นสถานที่ที่นักท่องเที่ยวสามารถสัมผัสกับธรรมชาติได้อย่างเต็มที่
นอกจากน้ำตกโกรกอีดกแล้ว พื้นที่ของตำบลชะอมยังมีลำธารและแหล่งน้ำธรรมชาติอื่นๆ ที่เป็นเสน่ห์ดึงดูดใจของนักท่องเที่ยว ทั้งยังเป็นแหล่งอาศัยของสัตว์ป่าหลายชนิด เช่น นกเงือก ลิง และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดต่างๆ ป่าไม้ที่ล้อมรอบตำบลชะอมยังคงได้รับการดูแลรักษาอย่างดีโดยชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่ออนุรักษ์ให้เป็นพื้นที่สีเขียวสำหรับคนรุ่นหลัง
การท่องเที่ยวเชิงนิเวศและอนุรักษ์
ปัจจุบัน ตำบลชะอมเป็นที่รู้จักในด้าน การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ซึ่งมุ่งเน้นให้ผู้มาเยือนได้สัมผัสกับความงดงามของธรรมชาติอย่างใกล้ชิด ชุมชนท้องถิ่นร่วมมือกันในการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน โดยมีกิจกรรมหลายอย่างที่ให้นักท่องเที่ยวได้มีส่วนร่วม เช่น การเดินป่าศึกษาธรรมชาติ การชมนก และการเรียนรู้เกี่ยวกับการอนุรักษ์ป่าไม้และสัตว์ป่า การท่องเที่ยวเชิงนิเวศในตำบลชะอมช่วยให้เกิดการสร้างรายได้ให้กับชุมชนพร้อมกับการส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น
หนึ่งในกิจกรรมยอดนิยมของนักท่องเที่ยวคือ การเดินป่าขึ้นน้ำตกโกรกอีดก ซึ่งเป็นการเดินทางผ่านเส้นทางที่ล้อมรอบด้วยต้นไม้สูงและทิวเขาสลับซับซ้อน การเดินทางนี้ใช้เวลาหลายชั่วโมง แต่ระหว่างทางนักท่องเที่ยวจะได้พบกับจุดชมวิวและความงดงามของธรรมชาติที่หาที่ไหนไม่ได้ การเดินป่าไปยังน้ำตกโกรกอีดกนั้นต้องใช้ความแข็งแรงพอสมควร แต่ก็เป็นกิจกรรมที่คุ้มค่าและท้าทายสำหรับผู้ที่รักการผจญภัย
นอกจากนี้ โครงการท่องเที่ยวชุมชน ของตำบลชะอมยังเน้นการส่งเสริมให้ผู้มาเยือนสามารถสัมผัสวิถีชีวิตของชาวบ้าน เช่น การทำการเกษตรแบบดั้งเดิม การปลูกพืชผล การเก็บของป่า และการเลี้ยงสัตว์ ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถมีส่วนร่วมในกิจกรรมเหล่านี้ได้จริง การเยี่ยมชมฟาร์มและการเข้าร่วมกิจกรรมของชุมชนช่วยสร้างความเชื่อมโยงระหว่างนักท่องเที่ยวกับชาวบ้าน และเป็นการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมและความรู้ที่น่าประทับใจ
การเกษตรและวิถีชีวิต
เกษตรกรรมยังคงเป็นอาชีพหลักของชาวบ้านในตำบลชะอม การปลูกพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ ได้แก่ ข้าวโพด อ้อย และมะม่วง พื้นที่นี้เหมาะสมกับการปลูกพืชเหล่านี้เนื่องจากมีดินที่อุดมสมบูรณ์และสภาพอากาศที่เหมาะสม นอกจากนี้ยังมีการปลูกพืชผักสวนครัว เช่น พริก มะเขือเทศ และชะอม ที่สามารถนำมาขายหรือใช้บริโภคในครัวเรือน ชุมชนในตำบลชะอมยังคงรักษาวิถีชีวิตที่เรียบง่ายและพึ่งพาทรัพยากรธรรมชาติในการดำรงชีพ
ความสัมพันธ์ของชุมชนกับธรรมชาติเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ตำบลชะอมเป็นที่นิยมในด้านการท่องเที่ยวเชิงเกษตร นักท่องเที่ยวที่มาเยือนสามารถเยี่ยมชมฟาร์ม และเรียนรู้เกี่ยวกับกระบวนการผลิตทางการเกษตร รวมถึงการปลูกพืชอินทรีย์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม กิจกรรมนี้ช่วยสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการเกษตรที่ยั่งยืนและการอนุรักษ์ธรรมชาติ
วิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเกษตรเชิงอนุรักษ์ชะอม ประกวดวิสาหกิจชุมชนดีเด่นระดับเขต ประจำปี 2567
จัดทำโดย สำนักงานเกษตรอำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี
ชวนเที่ยวสวนทุเรียนภูเขาชะอม ตำบลชะอม อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี
ตำบลชะอม เป็นพื้นที่อยู่ไม่ไกลจากกรุงเทพมากนัก คุณจะพบกับสถานที่ที่จะทำให้คุณเพลิดเพลินไปกับการชม ชิม ช้อป และเช็คอิน เดินทางท่องเที่ยว มีผลไม้ตามฤดูกาลที่มีรสชาติโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์อย่าง "ทุเรียนภูเขาชะอม" มีลักษณะเนื้อแห้ง หวานมัน หอมละมุน กลิ่นไม่ฉุน หากใครได้ลองชิม จะติดใจในรสชาติ